Czy dzieci zawsze są odbiciem swoich rodziców?

Od wielu lat wzajemne interakcje między rodzicami a ich dziećmi są przedmiotem szczegółowych badań. Ich wyniki wykazały, iż określone emocje, którymi przesycone jest postępowanie rodziców wobec dziecka, mogą wywołać u niego konkretne zachowania. Dzieje się tak dlatego, iż utrwalone postawy wobec dziecka, powodują u niego nasilenie się określonych typów reakcji, co z kolei sprzyja kształtowaniu się konkretnych cech osobowości dziecka.

I tak na przykład Baldwin, Kalhorn i Breese, udowodnili iż istnieją różnice w rozwoju intelektualnym dzieci, w zależności od typów postaw ich rodziców. Najbardziej pobudzającym umysłowo okazał się być demokratyczny styl wychowania. Wykazali oni, iż sprzyja on wszechstronnemu rozwojowi intelektu. Myślenie tak wychowywanych dzieci cechowała oryginalność, ciekawość, fantazja, wytrwałość oraz planowość. Stwierdzono tym samym, iż na rozwój intelektualny dziecka korzystnie wpływa ciepło uczuciowe, a także odpowiednia stymulacja rozwojowa wynikająca z akceptacji i demokratycznej postawy rodziców.

Myślenie dzieci wychowywanych przez zbyt pobłażliwych rodziców, było zdecydowanie mniej oryginalne, ciekawe, wytrwałe i pozbawione fantazji. Tym samym, okazało się, że zbytnie ochranianie dziecka, ograniczanie jego możliwość i potencjału, a także traktowanie jak kogoś, kto nie jest w stanie niemal z niczym sobie poradzić, zdecydowanie nie sprzyja rozwojowi umysłowemu.

Z kolei dzieci rodziców odrzucających, cechuje raczej tendencja do obniżenia poziomu inteligencji, niż do jego wzrostu. Nie potrafią one zazwyczaj wykorzystać posiadanych zdolności, a ich myślenie cechuje zdecydowanie niski stopień oryginalności, fantazji i ciekawości. Autokratyczne zachowania rodziców zdecydowanie nie stymulują pozytywnie rozwoju umysłowego dzieci.

Postawy i zachowania rodziców wpływają nie tylko na poziom intelektualny dziecka, ale, jak wykazało szereg innych badań, na rozwój całej jego osobowości. Pamiętać jednak należy, iż postawy rodzicielskie wskazują tak naprawdę jedynie na kierunek, czy na pewną tendencję dominującą w kształtowaniu się osobowości dziecka. Nie determinują one jednak całkowicie jego postępowania i nie można nimi w pełni tłumaczyć jego zachowań. Reakcje dzieci, zależą również od ich cech indywidualnych, a także od wielu innych czynników, w tym przede wszystkim od wpływów środowiskowych.

Reklama